Op deze pagina
Noreena Hertz wierp mij de kop van deze column in de schoot. Op de leeslijst van een leesclubje waar we twee keer per jaar een ‘boek op de bank’ bespreken, staat dit keer ‘De eenzame eeuw’. De ondertitel maakt duidelijk waar Hertz zich zorgen om maakt: ‘Het herstellen van menselijk contact in een wereld die steeds verder ontrafelt’.
Ontrafelt. Een woord dat je niet elke dag gebruikt. Toch past het naadloos bij ons werkveld. Elke dag moet de politie misdrijven oplossen en de rechter moet uitspitten en onderzoeken wat er precies is gebeurd alvorens hij met recht een oordeel kan uitspreken.
Wereld binnen handbereik
Hertz gebruikt het woord echter voor iets dat aan het verdwijnen is. Ze luidt de noodklok omdat mensen elkaar niet meer zien staan, laat staan ‘zien zitten’ denk ik er dan bij. Een van de boosdoeners is de digitalisering. Kijk om u heen en u weet wat ze bedoelt. Met de hond wordt tegelijk ook de telefoon ‘uitgelaten’, al dan niet met een koptelefoon. In bus, trein en metro zitten veel mensen in gebedshouding met gebogen hoofd voor hun scherm. U kunt de lijst gemakkelijk aanvullen. Het komt erop neer dat je met je telefoon op zak, de hele wereld binnen handbereik hebt. Weer, verkeer, familie, kerk, geld, muziek alles!
Alleen de naaste niet.
Tegelijk schept digitalisering ook prachtige kansen. Neem bijvoorbeeld onze chathulp, waarbij vooral achterblijvers van gevangenen en tbs-patiënten aankloppen. Je ziet elkaar niet, maar de dank is vaak groot. Je hebt geluisterd en mensen kunnen weer verder. Eind september had ik een bestuursvergadering voor Prison Fellowship Internationaal (www.pfi.org) in Washington en had de gelegenheid een gevangenis te bezoeken waar gevangenen een tablet op cel hebben. Dat opent deuren zonder gevaar op ontsnapping. Bijvoorbeeld een deur naar minder eenzaamheid, want eenzaamheid onder gevangenen is extreem hoog, vaak groter dan in bijna elke andere bevolkingsgroep. En eenzaamheid die omgebogen wordt naar gemeenzaamheid opent een wereld aan kansen om een nieuwe levensweg in te slaan.
Intussen voel ik wel mee met het pleidooi voor een nieuwe politiek van zorg, mededogen en gemeenschapszin, waarin menselijke nabijheid, vriendelijkheid en wederkerigheid centraal staan om de groeiende eenzaamheidscrisis te keren. Tegelijk probeer ik te ontrafelen of we daarmee het lek boven water krijgen. Ik geloof dat de zonde werkt als een kracht van ontrafeling, die gemeenschapszin uiteen trekt. Christus daarentegen weeft de dingen verzoenend samen. Alle dingen bestaan door Hem (Kolossenzen 1:17) Hij herstelt wat ontrafelt is en zo zijn wij present aan de rafelranden van onze samenleving.
Met gevangen groet
Hans Barendrecht
directeur bestuurder
